Wsparcie dla osób niepełnosprawnych – 10 rozwiązań

Nowe świadczenie z PFRON, rozszerzenie możliwości pobierania zasiłku opiekuńczego czy orzeczenia o niepełnosprawności bez osobistego stawiennictwa – to przykłady rozwiązań przygotowanych dla osób niepełnosprawnych w związku z pandemią. Poniżej przedstawiamy ich listę (wg stanu na 14 maja 2020).

1. Zasiłek opiekuńczy dla rodziców dzieci do 18. roku życia
Rodzice lub opiekunowie dzieci, które posiadają orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do ukończenia 18 lat, mogą ubiegać się o dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Zasiłek ten przysługuje ubezpieczonemu opiekunowi zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki (w przypadku zamknięcia placówki, do której uczęszcza dziecko).
2. Zasiłek dla opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych
Opiekun osoby niepełnosprawnej może uzyskać zasiłek przysługujący na opiekę nad chorym dorosłym członkiem rodziny w związku z zawieszeniem działalności placówek dziennego pobytu m.in. warsztatów terapii zajęciowej, ośrodków dziennego pobytu, środowiskowych domów samopomocy lub innych placówek.
3. Nowe świadczenie z PFRON
O świadczenie mogą starać się osoby mające aktualne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności oraz opiekunowie osób mających orzeczenie o niepełnosprawności wydane przed 16. rokiem życia.
Świadczenie (500 zł miesięcznie) przysługuje osobom, które korzystały z zajęć prowadzonych w warsztatach terapii zajęciowych, środowiskowych domach samopomocy, dziennych domach pomocy społecznej, brały udział w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych. Świadczenie przysługuje również wychowankom specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych i ośrodków wychowawczych. Warunkiem otrzymania świadczenia jest brak możliwości korzystania z zajęć rehabilitacyjnych przez okres co najmniej 5 dni w miesiącu.
4. Przedłużenie uprawnień i wypłata świadczeń
Możliwe jest czasowe przedłużenie ważności orzeczeń, uprawnień i wypłat świadczeń, do których prawo przyznawane jest na podstawie orzeczenia wydanego przez lekarza.
Zmiany dotyczą czasowego wydłużenia terminów ważności orzeczeń o częściowej, całkowitej niezdolności do pracy, o niezdolności do samodzielnej egzystencji, uzasadniających uprawnienia do świadczenia rehabilitacyjnego, wydanych na czas określony. Orzeczenia te stanowią podstawę do przyznania świadczenia, których ważność upływa w terminie 30 dni od wejścia ustawy.
5. Wydłużenie ważności orzeczeń
Zmiany dotyczą także wydłużenia terminów ważności orzeczeń o niepełnosprawności oraz orzeczeń o stopniu niepełnosprawności wydawanych przez zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. Termin ważności orzeczeń zostanie wydłużony, jeżeli orzeczenie na czas określony wygasło do 90 dni przed dniem wejścia w życie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (i w tym okresie został złożony wniosek o wydanie kolejnego orzeczenia) lub gdy orzeczenie wygasło od dnia wejścia w życie ustawy (w tym przypadku nie ma konieczności złożenia wniosku o wydanie kolejnego orzeczenia). Odpowiedniemu wydłużeniu uległy również terminy ważności kart parkingowych.
Przedłużenie z mocy prawa orzeczeń oznacza obowiązek odpowiedniego przedłużenia przez gminne organy właściwe, realizujące zadania z zakresu ustawy o świadczeniach rodzinnych, ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów oraz ustawy o pomocy społecznej. Przedłużenie to powinno nastąpić z urzędu.
6. Orzeczenia o niepełnosprawności bez osobistego stawiennictwa
Aktualnie lekarz, przewodniczący składu orzekającego, jeśli uzna dołączoną do wniosku o wydanie orzeczenia dokumentację medyczną za wystarczającą, będzie mógł sporządzić ocenę stanu zdrowia osoby orzekanej bez przeprowadzenia bezpośredniego badania.
Dodatkowym ułatwieniem jest przedłużenie zaświadczeń uprawniających do orzekania o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności wydane członkowi powiatowego zespołu przez wojewodę, którego ważność upływa w terminie od 8 marca 2020 r. Zaświadczenie to zachowa ważność do 90. dnia od chwili odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii (ale nie dłużej niż do dnia wydania nowego zaświadczenia).
7. ZAZ-y – utrzymanie miejsc pracy
Zakłady Aktywności Zawodowej otrzymają rekompensatę wypłaconego wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych ze środków PFRON. Kierownik takiego zakładu, w czasie postoju w działalności lub zmniejszenia przychodu, może ubiegać się o rekompensaty kosztów płacy zatrudnionych pracowników niepełnosprawnych. Rekompensaty obliczane są w części proporcjonalnej do występującej w danym miesiącu liczby dni postoju w działalności lub zmniejszenia przychodu z tej działalności.
8. Zwiększenie kwoty bazowej dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych
Zmiany w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych umożliwiły zwiększenie kwoty bazowej dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych.
Oznacza to podwyższenie podstawy kwoty bazowej na osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności z 1800 zł do 1950 zł i przy stopniu umiarkowanym z 1125 zł do 1200 zł. Ponadto dodatek do kwoty bazowej wzrósł na osoby o szczególnych schorzeniach z 600 zł do 1200 zł w przypadku osób o znacznym stopniu niepełnosprawności i z 600 zł do 900 zł w przypadku osób o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.
9. Zapewnienie ciągłości istnienia placówek
Pomimo zawieszenia działalności Warsztatów Terapii Zawodowej dofinansowanie do kosztów uczestnictwa, które pokrywa PFRON, nie ulega zmianie.
Środowiskowe Domy Samopomocy, Kluby Samopomocy, Centra Integracji Społecznej, Kluby Integracji Społecznej ̶ na czas zawieszenia działalności utrzymane zostały dotacje przeznaczone na koszty prowadzenia i utrzymania.
10. Zasiłek integracyjny bez zmian
Uczestnikom zajęć w Centrach Integracji Społecznej czy Klubach Integracji Społecznej przysługuje świadczenie integracyjne. Będzie one w dalszym ciągu wypłacane w dotychczasowej wysokości, czyli w wysokości zasiłku dla bezrobotnych.
Źródło: Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych