Komu przysługuje dodatek osłonowy - ministerstwo wyjaśnia wątpliwości
Robert Horbaczewski
Źródło: iStock
Prawo do dodatku osłonowego mają też osoby mieszkające w wynajętych mieszkaniach, oraz osoby w nieformalnych związkach tworzące gospodarstwo domowe – wyjaśnia ministerstwo Klimatu i Środowiska. Wyższy dodatek przysługuje gospodarstwom domowym, gdzie głównym źródłem ogrzewania jest kocioł na paliwo stałe. Ale tylko, kiedy źródło ciepła jest wpisane do centralnej ewidencji emisyjności budynków.
Podziel się artykułem:
Według obowiązującej od 4 stycznia br. ustawy, wsparcie obejmie blisko 6,8 mln gospodarstw domowych, prawie połowę wszystkich gospodarstw w naszym kraju. Na ten cel rząd przeznaczył 4,7 mld zł. Dodatek osłonowy to kluczowy element rządowej tarczy antyinflacyjnej, który ma zniwelować rosnące ceny energii, gazu i żywności. Będzie wypłacany przez gminy, które otrzymają dotacje z budżetu państwa.



Czytaj: Ustawa o inflacyjnym dodatku osłonowym już obowiązuje >>


Wysokość dodatku uzależniona od dochodu
Wniosek składa się w gminie właściwej ze względu na miejsce zamieszkania. Dodatek będzie przysługiwał osobom, które spełnią określone kryterium dochodu. Zgodnie z ustawą z 17 grudnia o dodatku osłonowym przysługuje on osobie:

w gospodarstwie domowym jednoosobowym, w którym wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych nie przekracza kwoty 2100 zł oraz
osobie w gospodarstwie domowym wieloosobowym, w którym wysokość tak rozumianego przeciętnego miesięcznego dochodu nie przekracza kwoty 1500 zł na osobę;
w przypadku, gdy wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu na osobę przekracza powyższą kwotę, dodatek obowiązuje tzw. zasada złotówka za złotówkę. Oznacza to, że wypłaca się dodatek w wysokości różnicy między kwotą dodatku osłonowego a kwotą, o którą został przekroczony przeciętny miesięczny dochód w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych na osobę. I tu - uwaga, w przypadku, gdy wysokość dodatku osłonowego, ustalona zgodnie z tymi zasadami, jest niższa niż 20 zł, dodatek ten nie przysługuje.
W przypadku osób, które złożą wniosek do 31 stycznia 2022 r. (a także w okresie od 1 lutego do 31 lipca) dochód będzie liczony za 2020 rok.  Osoby, które złożą wniosek w okresie od 1 sierpnia do 31 października 2022 r. ich dochód będzie liczony za 2021 rok. Zasiłek rodzinny oraz pielęgnacyjny nie wliczają się do dochodu.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska podkreśla, że wszystkie dane niezbędne do ustalenia dochodu do rozpatrzenia wniosku o wypłatę dodatku osłonowego osoby upoważnione w danej gminie przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta do realizacji dodatku osłonowego, mają obowiązek pozyskać samodzielnie, drogą elektroniczną, za pośrednictwem odpowiednich usług funkcjonujących w ramach CSIZS Emp@tia, udostępnionego przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej.



Prawo do dodatku przysługuje też gospodarstwom w konkubinacie
Prawo do dodatku osłonowego mają też osoby mieszające w wynajętych mieszkaniach, bo prawo do niego nie ma nic wspólnego z własnością czy wynajmowaniem mieszkania. W przypadku gdy wniosek o wypłatę dodatku osłonowego dla gospodarstwa domowego wieloosobowego złożyła więcej niż jedna osoba,  dodatek ten przyznawany jest wnioskodawcy, który złożył taki wniosek jako pierwszy. Na potrzeby składania wniosków o wypłatę dodatku osłonowego przyjęto, że jedna osoba może wchodzić w skład tylko jednego gospodarstwa domowego. Ważne jest faktyczne miejsce zamieszkania, wobec czego jedna osoba nie można kilkukrotnie składać wniosku, podając różne adresy zamieszkania lub nieruchomości, które są jej własnością.

Gospodarstwo domowe tworzy osoba fizyczna oraz osoby z nią spokrewnione lub niespokrewnione, pozostające w faktycznym związku, wspólnie z nią zamieszkujące i gospodarujące (gospodarstwo domowe wieloosobowe). W związku z powyższym gospodarstwo domowe mogą tworzyć także osoby w nieformalnych związkach.

Czytaj także: Dodatków osłonowych nie wypłacą na czas - będzie pilna nowelizacja ustawy


Wniosek składa się do gminy właściwej dla miejsca zamieszkania
Wniosek (jego wzór określił minister klimatu i środowiska) składa się w gminie właściwej ze względu na miejsce zamieszkania. Wniosek można złożyć za pomocą środków komunikacji elektronicznej opatrzonym podpisem elektronicznym lub uwierzytelnionym przez profil zaufany.

Przyznanie dodatku osłonowego nie wymaga wydania przez wójta, burmistrza czy prezydenta decyzji. O tym, że wnioskodawca otrzymał zasiłek organ tylko poinformuje. Dopiero odmowa przyznania dodatku osłonowego, uchylenie lub zmiana tego prawa następuje w formie decyzji.

Wysokość dodatku osłonowego wynosi rocznie:
400 zł dla gospodarstwa domowego jednoosobowego;
600 zł dla gospodarstwa domowego składającego się z 2 do 3 osób;
850 zł dla gospodarstwa domowego składającego się z 4 do 5 osób;
1150 zł dla gospodarstwa domowego składającego się z co najmniej 6 osób.


Tam, gdzie piec i koza - większy dodatek, ale nie zawsze
Jeśli głównym źródłem ogrzewania gospodarstwa domowego jest kocioł na paliwo stałe, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia, kuchnia węglowa lub piec kaflowy na paliwo stałe, zasilane węglem lub paliwami węglopochodnymi - można otrzymać podwyższony dodatek osłonowy. Ale jest jeden warunek. Takie źródło ogrzewania musi być wpisane do centralnej ewidencji emisyjności budynków. Obowiązek weryfikacji spoczywa na urzędnikach gminnych. Jeśli źródło ogrzewania gospodarstwa domowego nie uzyskało wpisu do CEEB, wnioskodawca otrzyma podstawową kwotę dodatku osłonowego, pod warunkiem, że spełni obowiązujące kryteria.

Wysokość podwyższonego dodatku osłonowego rocznie wynosi wówczas:

500 zł dla gospodarstwa domowego jednoosobowego;
750 zł dla gospodarstwa domowego składającego się z 2 do 3 osób;
1062,50 zł dla gospodarstwa domowego składającego się z 4 do 5 osób;
1437,50 zł dla gospodarstwa domowego składającego się z co najmniej 6 osób.


Czytaj także:  Na dodatek osłonowy niektórzy poczekają, szczególnie ci, którzy opalają węglem

Pierwszy wniosek do 31 stycznia 2022 roku
Dodatek osłonowy przysługuje za cały 2022 rok. Będzie wypłacany w dwóch równych ratach, w terminie do 31 marca oraz do 2 grudnia 2022 roku. Ci, którzy nie złożą wniosku w do końca stycznia, nadal będą mogli ubiegać się wsparcie. Wówczas muszą złożyć wniosek do 31 października 2022 r. W tym przypadku wypłata 100 procent dodatku zostanie zrealizowana do 2 grudnia 2022 r. A jeśli wniosek zostanie złożony po 31 października, nie zostanie rozpoznany.

Składając pierwszy wniosek, czyli do 31 stycznia  należy ujawnić dochody rodziny z 2020 r. Składając wniosek po raz drugi należy ujawnić dochody z 2021 r. Nie trzeba przedstawiać w gminie zaświadczeń o rocznych dochodach. Dotyczy to zarówno wniosku w wersji papierowej jak i elektronicznej.  Informacje podawane we wniosku o dodatek osłonowy są oświadczeniem wnioskodawcy składanym pod rygorem świadomości odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

Zaproponowane dodatki osłonowe będą miały charakter świadczenia rodzinnego – nie będą objęte podatkiem dochodowym, ani nie będą podlegały egzekucji.

Czytaj także: Rząd przygotowuje wsparcie dla rodzin wrażliwych energetycznie



Śmierć i narodziny domownika po przyznaniu decyzji o dodatku
Wątpliwości budzi także to, czy po przyznaniu dodatku, który ma być wypłacany w dwóch ratach, ale jeszcze przed wypłatą drugiej raty śmierć lub narodziny domownika w gospodarstwie domowym wieloosobowym ma wpływ na wysokość dodatku i czy ten fakt trzeba zgłaszać do gminy? Ministerstwo klimatu wyjaśnia, że każdy wniosek będzie rozpatrywany zgodnie ze stanem faktycznym na dzień złożenia wniosku. Jeśli w międzyczasie dojdzie do zmian składu gospodarstwa domowego nie wpłynie to na wysokość wypłaty kolejnej raty, czy też jednorazowej wypłaty. Ważne jest aby liczba osób w gospodarstwie domowym była zgodna ze stanem faktycznym na dzień złożenia wniosku.



Większa ochrona odbiorcy wrażliwego
Ustawa o dodatku osłonowym wprowadza także zmiany w prawie energetycznym chroniącym tzw. odbiorcę wrażliwego energii elektrycznej, czyli osobę, której przyznano dodatek mieszkaniowy w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych, która jest stroną umowy kompleksowej lub umowy sprzedaży energii elektrycznej zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym i zamieszkuje w miejscu dostarczenia energii elektrycznej.

wprowadza zakazu wstrzymania dostaw do odbiorcy wrażliwego energii elektrycznej, w przypadku, gdy posiada on zaległości w płatnościach za energię elektryczną w tzw. miesiącach zimowych,
możliwość zwrócenia się przez odbiorcę wrażliwego energii elektrycznej oraz odbiorcę wrażliwego paliw gazowych z wnioskiem odpowiednio do sprzedawcy energii elektrycznej albo sprzedawcy gazu o zastosowanie programu wsparcia wobec zaległych i bieżących należności za energię elektryczną albo paliwa gazowe lub świadczone usługi,
ochronę przed wstrzymaniem dostaw energii elektrycznej dla osób objętych opieką długoterminową w warunkach domowych, w związku z przewlekłą niewydolnością oddechową, wymagających wentylacji mechanicznej. 


-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.

Czytaj więcej na Prawo.pl:
https://www.prawo.pl/samorzad/dodatek-oslonowy-dla-gospodarstw-domowych,512499.html